Door: Drie Willys
CAPPADOCIE Zelfs voor de mens naar de maan ging werd het ongelooflijke landschap van de streek van Göreme, het oude
Cappadocië, een maanlandschap genoemd, eenvoudig omdat men er geen ander woord voor kon bedenken. Nergens anders ter wereld is een dergelijk landschap te vinden. De streek Göreme ligt in de driehoek tussen de drie steden Kayseri, Aksarayen Nigde en is het geografische centrum van de Anatolische Hoogvlakte.
Duizenden jaren geleden werd de Göreme-vallei met lava overstroomd door een serie uitbarstingen van drie vulkanen, die nu allemaal dood zijn. Het land werd ook geteisterd door aardbevingen en in de loop van de tijd beeldhouwden de eroderende effecten van wind en water het zachte, vulkanische gesteente tot fantastische, wonderlijke vormen. De wouden van rotstorens met punthoeden steken bizar af in het oneindig gevarieerde, surrealistische landschap. De elementen slepen het zachte tufsteen weg en creëerden zo de torens van steen. Ze worden keurig Feeënschoorstenen genoemd, maar iedereen die ze ziet denkt direct aan een versteend leger van enorme fallussen.
Nog ongelooflijker zijn de Ondergrondse Steden. Als gevolg van de ligging van hun woonplaats, zo in het centrum van de Anatolische Hoogvlakte, werden de Cappadociërs voortdurend geplaagd door vijandelijke legers die door hun gebied trokken. Ze gingen daarom gebruik maken van hun unieke, natuurlijke hulpbron en gingen de grond in. Ze creëerden enorme onderaardse steden waarin de bevolking kon leven. De mensen kwamen alleen naar boven om hun land te bebouwen. Men zegt dat in één zo´n stad wel 60.000 mensen gehuisvest konden worden op diverse niveaus, met elkaar verbonden door een labyrint van tunnels.
Bewezen is dat de holwoningen van Cappadocie al in 3000 v. Chr. bewoond werden, maar het gebied werd pas echt bekend toen de holwoningen een perfecte, Spartaanse verblijfplaats bleken voor christelijke zeloten die op zoek waren naar mogelijkheden voor een kluizenaarsbestaan. Ze vonden bovendien de omgeving inspirerend voor hun eenzame meditaties. Toen de Arabieren in de zevende eeuw Anatolië binnentrokken, daalden duizenden christenen, op de vlucht voor de achtervolgingen, letterlijk in de grond af. Ze zochten een schuilplaats in de ondergrondse steden van Cappadocië. Daar woonden zij in betrekkelijke veiligheid, terwijl hun achtervolgers over hun hoofden denderden.
Er zijn nog mensen die weigeren om uit hun rotswoningen weg te gaan, maar de meeste holen zijn nu onbewoond. Sommige worden als voorraadkamers gebruikt, omdat de constante, vrij lage temperatuur ideaal is voor het bewaren van fruit en groenten. Het gebied is zeer vruchtbaar en Cappadocië is dan ook een belangrijk landbouwgebied. Er komt goede wijn vandaan, en aardappelen worden massaal uitgevoerd vooral naar Iran.
Linker foto, Hier is een Politie (Gendarma) bureau in de rots.
Rechts, Jasser de camping leider die ons dagelijks plezierde met wandeltochten in de bergen.
Camping Kaya te Göreme, Ürgüp een absolute aanrader.
Toen de invasies van de Arabieren weer minder werden, verhuisden de christelijke gemeenschappen weer naar boven de grond. Ze hakten kerken en kloosters uit in het tufsteen en versierden die met kleurrijke fresco´s. De christelijke gemeenschappen die in het religieus tolerante klimaat van de Seldsjoeken en de Ottomanen met rust gelaten werden, bleven tot 50 jaar geleden in deze streek wonen.
De kleuren van de rotsen variëren van gebroken wit via zachtroze en geel tot violetachtig grijs, rood en bruin. Aan de kunstzinnigheid van de natuur heeft de mens hier zijn eigen dimensie toegevoegd.
De steen is zacht en gemakkelijk te bewerken en wordt pas hard als hij aan de buitenlucht wordt blootgesteld. Er was maar heel eenvoudig gereedschap nodig om, aanvankelijk eenvoudige holen, later hele woongemeenschappen met keukens, voorraadkamers, woonruimten en kerken uit te hakken.
Foto´s boven : Camping Kaya, Goreme, Ballonvaarten over het landschap van Cappadocië
1 week Istanbul 9,2 miljoen inwoners
Links, Londra camping in Istanbul ligt achter het Shell station en is ook hun eigendom.
Rechts, Roger Schrayen die samen met zijn vrouw Monique reeds de 16e maal naar Turkije komt en van wie ik documentatie,
onder andere een reisgids van Carole en Chris Stewart, en ook nog veel goede raad gekregen heb.
Vroeger waren veel campings in handen van de petrol maatschappijen ze waren 3 a 4 maal duurder na nu.
In 2003 kost een camping ongeveer € 10 per dag. De electriciteit is 220 V.
BBQ is altijd feest, mals en lekker vlees is er in overvloed in Turkije maar natuurlijk geen varken.
ISTANBUL NU, Toen de zetel van de regering 60 jaar geleden naar Ankara werd verhuisd, was Istanbul een gepensioneerde hoofdstad.
Maar ondanks dat blijft Istanbul, zo onwaarschijnlijk mooi gelegen en met al zijn monumenten, zijn gracieuze stijl en ontembare levendigheid, de geestelijke hoofdstad en een vitaal symbool van het Turkse verleden en heden. ” De Grote Stad “, zoals Istanbul of Constantinopel lang genoemd werd, strekt zich uit over zeven heuvels aan de monding van de Bosporus, het met bossen omzoomde lint van water dat de Zwarte Zee verbindt met de Zee van Marmara en het continentale Europa scheidt van Azië. Door het centrum van de stad loopt de Gouden Hoorn, een brede rivier die 11 km landinwaarts ontspringt, in de oostelijke heuvels van Tracië.
De stad ligt tegenwoordig gedeeltelijk in Europa en gedeeltelijk in Azië. De stadsdelen zijn bereikbaar met een korte boottocht of per openbaar vervoer over de nieuwe Bosporus-brug.
Er is overal water een rivier, een zeestraat en een zee vormen de belangrijkste verkeersaders en zijn een wezenlijk onderdeel van het leven in de stad. Vanaf de paleizen, moskeeën en torens die de heuvels bekronen, lopen smalle straatjes steil naar beneden naar het water toe.
Langs de Bosporus staan nog meer paleizen en moskeeën met marmeren kades of diepe, rotsige havens zich in volle glorie te weerspiegelen in het water. De zee maakt deel uit van de stad en het leven in de stad.
EMINONU (plein) Eminönu is het centrum van de waterwegen van de stad. Op dit punt, waar de Gouden Hoorn in de Bosporus vloeit, liggen de Bootterminals, de Eminonu/skele. Het is een soort busstation voor boten, hier liggen dag en nacht tientallen boten die u overal in de stad brengen, hetzij naar het Europese, hetzij naar het Aziatische deel, maar ook naar de Zwarte Zee in het noorden of de Zee van Marmara in het zuiden. Dit is de beste manier om Istanbul te zien, die boottochten zijn net zo goedkoop als de bussen, bijna net zo geregeld, maar comfortabeler en veel plezanter.
1 Boottoch of busrit kost in 2003, 1 miljoen Turkse Lira (+- 40 eurocent).
Foto links boven de ingang van het Topkapi Paleis, rechtsboven de kamers van de meisjes van de Harem
Aan de noordkant van de hof is de harem. U moet extra betalen om dit deel van het paleis te mogen bezoeken. Maar het is de enige manier waarop u de harem kunt zien en dat is werkelijk de moeite waard – een paar van de mooiste ruimten van het paleis liggen hier. Toen Süleyman en Roxelana hierheen verhuisden, was de harem eenvoudig en voornamelijk uit hout opgetrokken, maar er brak bij diverse gelegenheden brand uit en omdat het dan weer opgebouwd werd en van nieuwigheden voorzien werd door de successievelijke ambtsdragers, is het de wonderlijke verzameling bouwsels geworden die we nu zien. Men vertelt dat de harem (een Arabisch woord dat ´verboden´ betekent) ongeveer 400 kamers bevat, vele buitengewoon fraai, verspreid liggend tussen een wirwar van paviljoenen, gangen en binnenhoven. Er zijn baden, tuinen, eetkamers, zwembaden, woonvertrekken, een wasserij, kamers voor de wachters en moskeeën voor de eunuch´s.
Ondanks de weelderige overdaad van de omgeving kan men toch een gevoel van eenzaamheid en wanhoop niet onderdrukken in deze vergulde kooi waarin de keizerlijke vrouwen en concubines hun nauwkeurig omschreven leventjes leidden onder de waakzame ogen van “dat kwaadaardige gespuis van het Oosten”, de eunuchs. Eeuwenlang was dit waarschijnlijk het minst toegankelijke gebouw van de wereld. De laatste vrouwen vertrokken in 1909.
Foto links, er was een openlucht- en een binnen zwembad die in die tijd gevuld werden met melk. Rechts boven het marmeren bad van de Sultan
Onder leiding van de gids worden maar een paar kamers bezocht van de harem die op verschillende verdiepingen ligt en die, in de glorietijd, wel 1200 vrouwen herbergde. Wij hebben bijvoorbeeld niet de Kafes zien “de Kooi” waar de jongere broers van regerende sultans hun hele leven verbleven. Ze mochten maar in een paar kamers van de harem en kenden en zagen alleen de concubines en de eunuchs. Voordat deze gewoonte in zwang kwam, werden de jongere broers van de sultan met een zijden touw geworgd. Adelijk bloed mocht niet vloeien. Hoe barbaars het ook klinken mag, in de praktijk had dat het gewenste effect dat eindeloze oorlogen over opvolging vermeden werden en daarin zouden waarschijnlijk veel meer mensen op veel gruwelijker wijze aan hun eind gekomen zijn. Welke praktijk wreder was, valt trouwens te bezien, want degenen die zo gelukkig waren om ooit uit de Kafes te ontsnappen, waren vaak ongeletterde, neurotische imbecielen – gestoord geraakt door een leven van overdadige weelde, seksuele excessen en voortdurende angst voor de tuinman met zijn zijden koord. Degenen die uit de kooi kwamen, werden sultan – geen wonder dat het rijk in verval raakte !
De gidsen die u in de harem rondleiden, leggen vaak de nadruk op de wat positievere aspecten van het instituut, niet ten onrechte – maar we moeten wel bedenken dat het raffinement van deze prachtige omgeving vaak onuitsprekelijk wrede, grove en losbandige praktijken verhulde.
Voor deze Turkse reis gebruikte ik verschillende reisgidsen waarvan een oude gids van Carole en Chris Stewart de beste was. Uitgegeven door Standaard, maar spijtig genoeg niet meer te koop.